پلی یورتان چیست و چه کاربردهایی دارد؟ پلی یورتان Polyurethane به پلیمرهایی گفته میشود که دارای پیوند یورتانی هستند و از واکنش پلییول و ایزوسیانات تشکیل شدهاند. این پلیمر در اشکال مختلفی تولید شده و به همین خاطر کاربردهای بیشماری نیز دارد. از همینرو یکی از پرکاربردترین پلیمرها در صنایع مختلف به شمار میرود. پلی یورتان در اشکال مختلفی تولید میشود که در این مقاله قصد داریم به پرکاربردترین آنها اشاره کنیم. پرکاربردترین اشکال تولید پلی اورتان عبارتنداز:
- فوم پلی اورتان نرم
- فوم پلی اورتان سخت
- پلی اورتان در قالب پوششها، چسبها و درزگیرها
- پلی اورتان با واکنش قالب گیری تزریق
انواع پلی یورتانهای فوق، کاربردهای متفاوتی در صنایع مختلفی چون ساخت و ساز، مبلمان سازی و اتومبیل سازی دارند. موضوع مهمی که در این مقاله میخواهیم به آن بپردازیم، کاربرد پلی یورتان در ساخت و ساز است. از پلی اورتان برای ساخت ابزارهای پیش ساخته استفاده میشود. این ابزارهای پیش ساخته جایگزین گچبریهای سنتی شدهاند.
از دیگر کاربردهای مهم پلی یورتان در ساخت و ساز، عایق سازی سقف و دیوارههای سازه است. امروزه سازههای پیش ساخته به دلیل وزن کم، مقاومت بالا در برابر زلزله، زمان کمتر برای ساخت و ساز و همچنین مقرون به صرفه بودن مورد استقبال قرار گرفتهاند. برای ساخت دیوار و سقف پیش ساخته که به ساندویچ پانل سقفی و ساندویچ پانل دیواری معروف هستند، از پلی یورتان به عنوان فوم عایق استفاده میشود. در طول مقاله بیشتر به ویژگیهای پلی یورتان به عنوان لایه عایق ساندویچ پانلها خواهیم پرداخت.
فوم پلی یورتان چیست و چه کاربردی دارد؟
پلی یورتان نوعی فوم با چگالی بالا است که میتوان آن را در قالب تزریق کرد و از این طریق از آن به عنوان ابزارهای پیش ساخته با طرحهای مختلف استفاده کرد. اگر بخواهیم تعریف دقیقتری از پلی یورتان ارائه دهیم، باید تعریف آن در شیمی را بررسی کنیم. از دیدگاه شیمی پلی اورتانها دستهای از مواد شیمیایی هستند که از واکنش ایزوسیاناتها و پلی الها به وجود آمدهاند و به عنوان نوعی پلیمر شناخته میشوند.
این پلیمر را میتوان یکی از پلمیرهای پرمصرف در صنایع مختلف دانست. امروزه در شیوههای نوین ساخت و ساز از این متریال به دلیل وزن کم، استفادههای فراوانی میشود. پلی یورتان یا پلی اورتان جایگزین بسیار مناسبی برای گچبریهای سنتی و سنگین وزن است. از دیگر کاربردهای این متریال میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده از پلی یورتان برای مشخص کردن محل گذر عابر پیاده
- استفاده برای پوشش دهندههای تک لایه به عنوان یک پوشش شفاف
- استفاده در قالب چسب پلی یورتان
- استفاده در قالب رزین پلی اورتان
کاربرد پلی یورتان چیست؟
پلی اورتانها امروزه تقریبا در همه جا به چشم میخورند. از آنها به شکل فوم در ساخت میز، صندلی، اتومبیل، لباس، تخت خواب و … استفاده میشود. از دیگر کاربردهای مهم پلی یورتان میتوان به عایق بندی سقف و دیوارهای ساختمان به کمک آنها اشاره کرد که مهمترین موضوع مورد بحث این مقاله است.
برای آشنایی بیشتر با کاربرد این متریال بد نیست بدانید که پلی یورتانها به شکلهای مختلف فوم نرم و فوم سخت موجود هستند که در هر دو شکل کاربردهای بسیار زیادی در صنایع مختلف دارند. پرکاربردترین اشکال تولید پلی اورتان عبارتنداز:
- فوم پلی یورتان نرم (Flexible Polyurethane Foam)
- فوم پلی یورتان سخت (Rigid Polyurethane)
- چسبها، پوششها، درزگیرها و الاستومرها
در ادامه با هر یک از این انواع پلی یورتان و کاربرد آنها بیشتر آشنا خواهید شد.
کاربرد فوم پلی یورتان نرم
یکی از منعطفترین نوع فومهای پلی یورتان، پلی یورتان نرم است. ویژگیهای زیادی که این دسته از فومها دارند منجر به کاربرد بالای آنها در صنایع مختلف شده است. به عنوان مثال فوم پلی یورتان نرم بسیار متراکم، بادوام، مستحکم، دارای کشش سطحی بالا و مقاوم در برابر پارگی و اشتعال هستند. همین ویژگیها سبب شده است که از این فوم نرم در صنعت مبلمان سازی، پوشش فضاهای داخلی خودروها، بسته بندی و … استفاده کرد. از مهمترین ویژگیهای فومهای نرم، امکان استفاده از آنها در اشکال و استحکامهای مختلف است.
کاربرد فوم پلی یورتان سخت
یکی دیگر از انواع پرکاربرد پلی یورتان، به شکل فومهایی سخت تولید میشوند. از مهمترین ویژگی این فومها که منجر به استفاده فراوان از آنها در صنعت ساخت و ساز شده است، این است که این فوم پلی یورتان عایق بسیار خوبی برای انرژی است. استفاده از این فوم در ساخت و ساز، هزینههای مربوط به مصرف انرژی را تا حدود زیادی کاهش میدهد چراکه فوم پلی یورتان سخت از هدررفت انرژی تا میزان زیادی جلوگیری میکند.
علاوه بر عایق انرژی، این فومها عایق صوتی خوبی نیز هستند. از همینرو در اکثر مراکز تجاری و همچنین محیطهای اداری و کاری سازندگان از این فوم برای پوشش دیوارها استفاده میکنند. استفاده از فوم عایق پلی یورتان سخت در عایق سازی دیوارها، سقف و در و پنجرهها کاربرد فراوانی دارد. امروزه برای ساخت سقف و دیوارهای پیش ساخته، از عایق پلی اورتان استفاده میشود. در ادامه بیشتر با کاربرد پلی یورتان در ساخت ساندویچ پانل پیش ساخته آشنا خواهید شد.
استفاده در پوششها، درزگیرها و چسبها
از دیگر کاربردهای پلی یورتان در صنعت میتوان به استفاده از آن در پوشش محصولات مختلف اشاره کرد. پلی یورتانی که قرار است در پوشش از آن استفاده شود باید ویژگیهای زیر را داشته باشد:
- قدرت چسبندگی بالا
- مقاومت شیمیایی بالا
- انعطاف پذیری
- مقاومت در برابر خراش
- خشک شدن سریع
اگر پلی یورتان به گونهای تولید شده باشد که ویژگیهای فوق را دارا باشد، از آن به عنوان پوشش برای محصولات گوناگون استفاده میشود. استفاده از پوشش پلی یورتان نه تنها عمر و دوام محصول را افزایش میدهد، بلکه ظاهر محصول را نیز بهبود بخشیده و نمای زیباتری به آن میدهد.
یکی دیگر از سوالاتی که اغلب افراد میپرسند این است که چسب پلی یورتان چیست؟ از دیگر انواع پلی یورتان و کاربردهای آن میتوان به استفاده از آن به عنوان چسب اشاره کرد. چسب پلی یورتان چسبندگی بالایی دارد و یک اتصال قوی ایجاد میکند. یکی دیگر از کاربردهای پلی یورتان، استفاده از آنها به عنوان درزگیر است. درزگیر پلی اورتان چسبندگی قویتری نسبت به چسبهای پلی اورتانی دارد.
بیشتر بدانید : ساندویچ پانل ضد اسید
پلی یورتان با واکنش قالب گیری تزریق
یکی دیگر از انواع پلی یورتان، دستهای از این پلمیرها هستند که در ساخت سپرهای اتومبیل، محفظههای نگهداری تجهیزات رایانهای و مخابراتی کاربرد دارند. از ویژگیهای پلی یورتانهایی که با استفاده از قالب تزریق واکنش تولید شدهاند میتوان به مواردی چون عایق حرارتی و مقاومت در برابر اشتعال و پایداری بالا اشاره کرد.
این دسته از پلی یورتانها نیز مانند فوم پلی یورتان سخت در صنعت ساخت و ساز و برای عایق سازی دیوارها و سقف مورد استفاده قرار میگیرند. به عنوان دیگر کاربردهای آنها میتوان به استفاده در صنعت مبلمان سازی و ساخت وسایل ورزشی و تفریحی اشاره کرد.
کاربرد پلی یورتان در صنعت ساختمان
مهمترین موضوع مورد بحث این مقاله، کاربرد پلی یورتان در صنعت ساخت و ساز است. شاید تصور کنید از فوم پلی یورتان سخت و نرم تنها به عنوان یک فوم عایق در ساختمان سازی استفاده میشود. درحالیکه کاربرد پلی یورتان در ساختمان سازی بیش از این موارد است. از این پلیمر به عنوان ابزار پیش ساخته گچبری، رنگ، رزین، فومهای نرم و سخت برای عایق سازی و … استفاده میشود. مهمترین علت کاربرد بالای پلی یورتان، ماهیت این پلیمر است که امکان استفاده از آن در حالتهای مختلف را فراهم کرده است.
امروزه بیشترین کاربرد پلی اورتان در صنعت و ساز استفاده از آن به عنوان ابزار پیش ساخته است. به عبارتی امروزه شاهد استفاده فراوان از پلی یورتان در ساخت ابزار پیش ساخته ساختمان یا گچبری مدرن هستیم. برای قسمتهای مختلفی از تزئین ساختمان به جای گچبریهای سنگین و سنتی، از ابزارهای پیش ساختهای استفاده میشود که با کمک پلی اورتان ساخته شدهاند. مهمترین این ابزارهای پیش ساخته عبارتنداز:
- ابزار قابی برای دیوار و سقف در انواع طرحهای ساده، کلاسیک و رومی
- کنجی
- ساخت تایلهای سقفی
- قرنیز
عایق پلی یورتان چیست؟
استفاده از دیوار پیش ساخته یا سقف پیش ساخته یک روش مدرن ساخت و ساز است که جایگزین متریال سنگین و گرانقیمت سنتی ساختمانی شده است. مهمترین اهداف استفاده از سقف و دیوار پیش ساخته، عایق حرارتی و کاهش وزن بار مرده ساختمان است. امروزه از ساندویچ پانل دیواری و سقفی برای سازههای مختلفی چون ویلاهای پیش ساخته، کانکسها، سولههای صنعتی، سردخانه، گرمخانه و … استفاده میشود. ساختار ساندویچ پانل سقفی و دیواری 3 لایه است. لایه میانی که لایه عایق نیز نام دارد از جنسهای مختلفی چون پلی یورتان، پلی استایرن، پشم سنگ و پشم شیشه است.
باتوجه به نوع سازه و کاربرد آن، مناسبترین لایه عایق برای ساخت دیوار یا سقف پیش ساخته انتخاب میشود. میزان عایق سازی سقف و دیوارها با کمک این متریالهای پیش ساخته به نوع لایه عایق آن بستگی دارد. به عنوان مثال برای ساخت سردخانه یا اتاقهای تمیز (کلین روم) که عایق بودن دیوار و جلوگیری از هدررفت انرژی یا ورود و خروج آلایندههای موجود در اتاق بسیار مهم است، باید از لایه عایق قویتری مانند پلی یورتان استفاده کرد.
پلی یورتان نسبت به دیگر لایههای عایق مانند پلی استایرن یا پشم سنگ از قدرت عایق سازی بیشتری برخوردار است از همینرو ممکن است قیمت بیشتری نیز داشته باشد. برای استفاده از پلی یورتان در ساخت ساندویچ پانلهای سقفی و دیواری پیش ساخته باتوجه به کاربرد پلی یورتان، از فومهای پلی یورتان سخت یا فوم پاششی پلی اورتان استفاده میشود.
بیشتر بدانید :
فرق پلی یورتان با پلی اورتان چیست؟
یکی از ابهاماتی که ممکن است برایتان پیش آید، تفاوت پلی یورتان با پلی اورتان است. لازم به ذکر است که پلی اورتان با پلی یورتان هیچ تفاوتی در انواع، نحوه ساخت و کاربرد ندارند. Polyurethane با تلفظهای مختلف توسط افراد به شکل پلی یورتان و پلی اورتان بیان میشود که هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند. بنابراین اگر قصد خرید ساندویچ پانل سقفی یا دیواری دارید و از فروشندگان مختلف واژههای ساندویچ پانل پلی یورتان یا ساندویچ پانل پلی یورتان را شنیدید، بدانید که منظور هر دو فوم عایق Polyurethane است.
قیمت پلی اورتان چقدر است؟
باتوجه به اینکه پلی یورتان انواع مختلفی داشته و هر یک از این انواع کاربردهای متفاوتی دارند، نمیتوان قیمت پلی یورتان را به صورت تقریبی محاسبه کرد. چراکه قیمت این متریال باتوجه به نوع ساخت و کاربردی که دارد محاسبه میشود. برای اطلاع از قیمت محصولات پلی یورتان و قیمت هر متر مربع عایق پلی یورتان برای تولید دیوار و سقف پیش ساخته تماس بگیرید.
سختی پلی اورتان چیست؟
سختی معیاری است که میزان مقاومت پلی اورتان در برابر فرو رفتن یک جسم جامد در آن را مشخص میکند.
پلی یورتان ترموپلاستیک چیست؟
پلی یورتان ترموپلاستیک نوعی از پلی اورتان است که در اثر حرارت نرم شده و پس از خنک شدن دوباره با ساختار اولیه خود باز میگردند.
فوم پلی یورتان برای ساخت ساندویچ پانل دیواری بهتر است یا فوم پلی استایرن؟
فوم پلی یورتان به دلیل سختی بالا، دارای خاصیت عایق سازی بیشتری هستند.